Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Tahkim İlk İtirazı - Fatma Sümeyye Düven
"Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nda Tahkim İlk İtirazı" başlıklı bu eser, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 413. maddesinde düzenlenen tahkim ilk itirazını ele almaktadır. Kanun koyucu, tahkim sözleşmesinin konusunu oluşturan bir uyuşmazlık hakkında mahkemede dava açılması halinde karşı tarafa tahkim itirazında bulunma imkanı tanımış; tahkim sözleşmesi hükümsüz, etkisiz veya uygulanması imkansız değilse, mahkemeyi bu itirazı kabul etmekle yükümlü kılmıştır.
Tahkim ilk itirazı, devlet yargısı ile tahkim arasındaki sınırların çizilmesinde merkezi bir rol üstlenmektedir. Mahkemenin bu incelemeyi yalnızca ilk bakışta mı, yoksa tam anlamıyla mı yapacağı ise tartışmalıdır. Özellikle tam bir inceleme, hakemin kendi yetkisi hakkında karar verme yetkisine (KompetenzKompetenz ilkesi) müdahale riski doğurabilmektedir. İlk bakışta inceleme ise, tarafı tabii hakiminden koparma riski taşımaktadır.
Bu bağlamda çalışmada, tahkim ve tahkim itirazı kavramları, tahkim sözleşmesinin hukuki niteliği, etkileri ve geçerlilik şartları ayrıntılı olarak incelenmektedir. Tahkim sözleşmesinin hükümsüzlüğü, etkisizliği ve uygulanamazlığı ile bağlantılı meseleler; ayrılabilirlik ve KompetenzKompetenz ilkeleri kapsamında tartışılmaktadır. Ayrıca, tahkim itirazı üzerine verilen mahkeme kararlarının sonuçları ele alınmaktadır.
Mukayeseli hukuk, UNCITRAL Model Kanunu ve uluslararası sözleşmeler ışığında bu eser, hem mevcut hukuki durumu ortaya koymayı hem de günümüz tahkim hukukunun ilkeleriyle uyumlu çözüm önerileri sunmayı amaçlamaktadır.(ARKA KAPAKTAN)