ÖNSÖZ
“İnternet üzerinden, gerçek değeri 10 bin avro olan müzik sistemlerini, gümrükten 1000 avroya sattığı yönünde ilan veren sanık bir gece kulübünde DJ olarak çalışmaktadır.
Mağdur da yakın il merkezinde aynı işi yapmakta ve ilanı verilen, resmini gördüğü müzik sisteminin gerçek değerini bilmektedir. Fırsatı kaçırmamak için almaya karar verir ve il merkezine 80 km uzaklıktaki ilçe merkezine sanıkla buluşmaya gelir.
Sanık, mağduru evine davet eder ve mağduru; kardeşi, eşi ve 6 yaşındaki oğlu ile birlikte karşılar. Çay, kahve faslından sonra, sanık, suça konu müzik sistemini gümrükten almaya gideceğini söyleyerek evden çıkar. Mağdur, sanığın kardeşi ve eşi ile sohbet etmeye, sanığın 6 yaşlarındaki oğlu ile ilgilenmeye devam eder.
Biraz sonra gelen telefonla sanık, malları gümrükten almak üzere olduğunu ancak işlemlerin uzadığını, ikinci bir aracın gerektiğini söyler. İl merkezinden gelen mağdur, sanığa yardımcı olabileceğini söyleyerek limana doğru aracıyla gelir. Sanık bu arada telefon açarak gümrükten eşyaları çıkardığını ve limandan ayrıldığını söyleyerek, aracıyla mağduru beklediği yeri tarif eder. Mağdur, ilçenin iyi bilmediği yollarında araya sora çıkış yollarını ararken, birkaç kez daha sanıkla telefonda konuşur. Sanık birkaç kez yer değiştirir ve her defasında mağdurun bulunduğu yere gelmesini söyler.
Son aramadan sonra artık sanığa ulaşamaz ve telefon şarjının bittiğini düşünür. Nasıl olsa sanığın evini biliyordur. Sanığa ait eve gelir. Kapıyı uzunca bir süre çalmasına rağmen açan olmaz. Komşu evin kapısını çalar ve kapıya çıkan yaşlıca kadın kendisine, dayalı döşeli kiralanan evi o gün kiralayan kiracıların parasını peşin vererek, evi de beğenmediklerini söyleyerek ayrıldıklarını söyler.
Mağdur dolandırılmıştır. Sanık gerçekte evli olmadığı gibi kardeşi de yoktur. Kardeşim diye göstermiş olduğu diğer sanık da, tutuklandıktan bir ay kadar sonra gerçek ismini, -asker kaçağı olduğu için- ilk sorgusunda farklı bildirdiğini ve sahte kimlik kullandığını söyler ve tutuklama müzekkerelerinin buna göre düzeltilmesi için savcılıkça talepte bulunulur.”
Yukarıda belirtilen olay mizansen olmayıp, ceza dosyalarımıza yansımış gerçek bir olaydır. Dolandırıcılık suçları soruşturma aşamasından kovuşturma aşamasına kadar unsurları ve sonuçları açısından sorun oluşturmaktadır. Yukarıda belirtilen olay, dolandırıcılık suçlarının karmaşık yapısını ifade etmek için kısa bir anlatım olup, çoğu zaman daha uzun ve karmaşık olaylarla karşılaşılabilmektedir.
Dolandırıcılık suçları, zamana, suçun işlendiği yere ve gelişen teknolojiye bağlı olarak sürekli değişen ceza hukukunun en dinamik konularından biridir. 6763 sayılı kanunla getirilen son değişiklikler de suçun dinamik yapısını göstermektedir. Bu değişikliklerin de son olmayacağını, gelişen toplumsal ihtiyaçlara göre kanunilik ilkesini karşılamak için yeni dolandırıcılık şekillerini düzenlemenin ya da mağdur zararlarını gidermek için yeni düzenlemelerin gerekeceğini söylemek gerekir. Suç faillerinin soruşturma ve kovuşturma organlarının geliştirdiği çözüm imkânlarına karşı yeni yöntemler geliştirmesi suçun dinamik bir görünüm kazanmasına neden olmaktadır. Bu çalışma dolandırıcılık suçlarına ilişkin soruşturma ve kovuşturma aşamasını, suçun unsurlarını ve ispat ve sübut güçlüklerini değerlendirmektedir.
İÇİNDEKİLER
Kanun Metni .......................................................................................................... 3
I- GENEL OLARAK.................................................................................................... 8
II. BENZER SUÇLAR .................................................................................................. 10
A- Hırsızlık....................................................................................................10
B- Güveni Kötüye Kullanma............................................................................... 10
C- Yağma...................................................................................................................................... 11 Ç- Evrakta Sahtecilik .............................................................................................................. 11
-
III- HUKUKİ YARAR........................................................................... 15
-
IV- SUÇUN UNSURLARI ............................................. 15
A- Tipikliğin Unsurları .......................................................................................................... 15 B- Maddi Konu ........................................................................ 15
C- Fail ve Mağdur.....................................................................................................................16 Ç- Hareket ................................................................. 19
D- Hukuka Aykırılık..............................................................................43
E- Kusurluluk ................................................................................................ 46
-
V- SUÇA ETKİ EDEN NEDENLER ............................................................................................ 47
-
VI- SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ ............................................................................... 64 A- Teşebbüs................................................................... 64
B- İçtima .................................................................. 66
C- İştirak ....................................................................... 68
Ç- Tekerrür.......................................................... 69
E- Daha Az Cezayı Gerektiren Hal .............................................................. 117
-
VII- SORUŞTURMA-KOVUŞTURMA- YETKİLİ MAHKEME-MÜSADERE................. 117
A- Soruşturma – Kovuşturma ............................................................... 117
B- Görevli Mahkeme............................................................................................................ 122 C- Yaptırım ............................................................................................... 130
Ç- Uzlaşma ...................................................................... 134
D- Zamanaşımı......................................................................... 137
E- Müsadere ................................................................................... 137
F- Kazanç Müsaderesi....................................................................... 140
-
VIII- ÖRNEK MAHKEME KARARLARI .................................................................................... 141
-
IX- ÖRNEK YARGITAY KARARLARI ..................................................................................... 173
-
X- İSPAT....................................................................................... 235
A- GENEL OLARAK............................................................................................................... 235 B- DOLANDIRICILIK SUÇLARINDA SORUN ALANLARI....................................... 235
C- DELİL SERBESTLİĞİ İLKESİ ......................................................... 236
Ç- SIKI İSPAT USÛLÜ........................................................................................................... 241
D- SERBEST İSPAT USÛLÜ ............................................................................................... 242
E- İSPAT KÜLFETİ ................................................................................................................ 242
F- İSPATIN NİSBİLİĞİ ......................................................................................................... 244
G- İSPAT ÇEŞİTLERİ ............................................................................................................ 245
H- ŞÜPHEYİ AŞMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ............................................................................. 247
I- İSPAT YASAKLARI ........................................................................................................... 248
XI- KONULARA GÖRE İSPATA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI ............................ 253
-
1-) TEŞHİS ........................................................................ 253
-
2-) SES TEŞHİSİ............................................................................................................... 262
-
3-) İSTİKRARLI BEYAN ............................................................................................... 281
-
4-) İSTİKRARLI SAVUNMA ........................................................................................ 287
-
5-) TANIK OLMAMASI ................................................................................................. 301
-
6-) YÜZLEŞTİRME.......................................................................................................... 302
-
7-) HTS KAYITLARI ....................................................................................................... 319
-
8-) HAYATIN OLAĞAN AKIŞI .................................................................................... 348
-
9-) ÇELİŞKİLİ ................................................................................................................... 366
-
10-) HUKUKİ İHTİLAF .................................................................................................... 391
-
11-) SES KAYDI .................................................................................................................. 408
-
12-) HUKUKA AYKIRI ..................................................................................................... 408
-
13-) ELE GEÇİRME ........................................................................................................... 416
-
14-) RIZASI HİLAFI .......................................................................................................... 418
-
15-) HUKUKA UYGUN ..................................................................................................... 431
-
16-) EYLEMİN HIRSIZLIK OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ .......................... 440
-
17-) EŞKAL ............................................................ 455
-
18-) IN DUBIO PRO REO (ŞÜPHEDENSANIK YARARLANIR İLKESİ) .................... 464
-
19-) KASTIN BULUNMADIĞI ....................................................................................... 468
-
20-) SOYUT İDDİA ............................................................................................................ 483
-
21-) SİGORTA ...................................................................................... 499
-
22-) KOOPERATİF ............................................................................................................ 526
-
23-) MUHASEBECİ ........................................................................................................... 553
-
24-) AVUKAT ...................................................................................................................... 568
-
25-) EMLAKÇI .................................................................................................................... 588
-
26-) TEK İMZA ................................................................................................................... 607
-
27-) SAHTECİLİK VE DOLANDIRICILIK SUÇLARININ BİRLİKTE İŞLENMESİ..... 617
KAYNAKÇA .................................................................................. 641
