İnanç zorlamasına karşı sanatsal özgürlüğü savunmak üzere yazılmış en büyük romanlardan biridir Üstat ile Margarita. Bulgakov’un devlet ateizmini müthiş bir mizah gücüyle eleştirdiği eser, Rusya’da yasaklandı ve yıllarca sansürlendi.

Günün birinde Şeytan, aralarında kocaman bir siyah kedi ile çırılçıplak bir cadının da bulunduğu yardımcılarının eşliğinde Moskova’ya iner. Moskovalıları gözlemleyecek, insanlığın değişip değişmediğini anlayacaktır. Kullanıldıktan sonra şampanya etiketlerine dönüşen banknotlar dağıttıktan, çeşitli insanlara ne zaman ve nasıl öleceklerini bildirdikten, ihtişamlı bir de balo verdikten sonra ayrıldığındaysa, ardında tıka basa dolu akıl hastaneleri ile şehri ele geçiren düzensizlik karşısında ne yapacağını şaşırmış yetkililer bırakır. Şeytan’ın cazibesine kapılmayanlarsa sadece hayatını gerçeğe adamış olan Üstat ile hayatını Üstat’a adamış olan Margarita’dır.