Türk Dünyasında Dini Yenileşme 1850 - 1917 - İbrahim Maraş

19. yy. sonu ve 20. yy. başlarında Türk Dünyası'nda ortaya çıkan dinî ve kültürel yenileşme hareketlerini inceler. İdil-Ural Türklüğü ekseninde gelişen bu dönem, düşünce tarihimizin önemli devrelerinden biridir. Bu dönemde yetişen aydınlar başta Orta Asya olmak üzere Türk dünyasında dinî ve kültürel uyanışa öncülük etmişler, pek çok ciddî eserler ortaya koymuşlardır. Bu aydınlar, dönemlerinin kokuşmuş ve dar görüşlü yapılanmasından uzak bulunmaları, sağlam tasavvufî kaynaklardan beslenmiş olmaları sayesinde mütekâmil bir dünya görüşü ortaya koymuşlardır. Yenilikçilikleri ile İslâm'ın evrensel mesajını, belli zamanların veya muayyen mezheplerin sınırları içine hapsedilmekten kurtarmışlardır. Halen tazeliğini ve yeniliğini koruyan bu fikirler günümüze de ışık tutacak niteliktedir.