Sosyal Psikoloji Tarihi - Gustav Jahoda

 

Sosyal Psikoloji Tarihi bu disiplinin ortaya çıkışı ve yükselişini, arka plandaki bir dizi radikal toplumsal ve siyasi gelişme eşliğinde ve çok sayıda önemli düşünürün katkılarıyla birlikte gözler önüne seriyor. “Sosyal psikoloji’’ terimi ilk kez 1860’larda kullanılsa da, bu alanı kuşatan düşüncelerin gelişimi daha uzun bir geçmişe dayanıyor. Gustav Jahoda, disiplinin iki yüzyılı aşkın tarihinin izini sürerken, erken dönemdeki düşüncelerle günümüz arasında bağlantı kuruyor.

Deneysel yaklaşımlar ilk kez Aydınlanma sırasında Fransa’da görülürken, bazı modern fikirleri öngörenler İskoçlardı. Zihnin ve toplumun yasaları konusundaki arayış 19. yüzyılda Avrupa’da başladı. Darwinci kuramın yeni ortaya çıkan disiplin üzerinde güçlü bir etkisi oldu ve ağırlık merkezi giderek ABD’ye kaydı. Sosyal psikoloji iki dünya savaşı arasındaki dönemde ABD’de olgunluğa erişti.

Jahoda sosyal bilim tarihini de içeren kitapta okura karmaşık gelebilecek pek çok gelişmeyi özlü bir biçimde aktarıyor. Bu yaklaşım, disiplinin gelişmesinde payı bulunan kişilerin yaşadıkları dönemdeki bilimsel, kültürel ve felsefi gelişmelerin gözden geçirilmesine de olanak tanıyor. Zira kitap bilimin ve sosyal bilimin gelişimi açısından son derece dikkate değer bir dönemi ele alıyor. Jahoda’nın Fransızca, Almanca ve İtalyanca kaynaklardan da yararlanarak alanın modern çağdaki başlangıcını araştırmasıyla, diğer psikoloji tarihleri arasında sivrilen yaratıcı bir monografi çıkıyor ortaya.

Gustav Jahoda, Glasgow’daki Strathclyde Üniversitesi’nde Emeritus profesördür. Kültürler-arası ve sosyal psikoloji, özellikle de sosyal bilişsel gelişim alanlarında çalışmalar yapan Jahoda iki yüzü aşkın makale yayımlamıştır. Jahoda The Psychology of Superstition (1969), Psychology and Anthropology (1982) ve Images of Savages (1999) adlı kitapların da yazarıdır.