Enformatik Toplum ve Hukuk - Fatih Gürsul
İÇİNDEKİLER
ENFORMATİK, TOPLUM VEHUKUK.. III
ÖNSÖZ.. V
İÇİNDEKİLER.. VII
BÖLÜM I - SİBER ZORBALIĞIN HUKUKSAL BOYUTU
Melike KAVUK – Prof. Dr. HafizeKESER
1. Giriş. 1
2. Dünyada SiberZorbalığın Hukuksal Boyutu. 3
2.1. Amerika Birleşik Devletleri(A.B.D.) 3
2.2. Avustralya. 6
2.3. Kanada. 8
2.4. Fransa. 10
2.5. İngiltere. 11
2.6. Japonya. 12
3. Türkiye’deSiber Zorbalığın Hukuksal Boyutu. 12
3.1. Türk Ceza Kanunu (TCK) 13
3.2. İnternet Ortamında YapılanYayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla MücadeleEdilmesi Hakkında Kanun. 16
3.3. Ortaöğretim Kurumları ÖdülDisiplin Yönetmeliği 17
3.4. Türkiye Bilişim SuçlarıRaporu. 18
3.5. Bilişim Suçunun Konu Olduğuve Basında Yer Alan Dava Örnekleri 20
4. Sonuç. 21
5. Kaynakça. 22
BÖLÜM II - FİKRİ MÜLKİYET KAPSAMINDA BİLİŞİM HUKUKU
Ali ERDOĞAN –Mustafa ÖZCAN
1. FikriMülkiyet Hakları 27
1.1. Tarihsel Gelişim... 29
1.2. Türkiye'deki Durum... 30
2. Fikri Haklar. 31
2.1. Eser. 31
2.2. Eser Sahipliği 33
3. Sınai Haklar. 33
4. Tescil ve Koruma. 34
5. Bilgisayar Yazılımlarının Durumu. 37
5.1. Bilgisayar Programı veBilgisayar Yazılımı 37
5.2. Veri Tabanları 38
5.3. Yasal Kullanıcılara TanınanHaklar. 39
5.4. Tersine Mühendislik İşlemleri 41
6. Korsan Kullanım... 43
6.1. Bilgisayar YazılımlarınınKorsan Kullanımı 44
6.2. Dijital Ortamda TelifliEserlerin Paylaşımı 46
7. Soruşturma ve Kovuşturma. 47
7.1. Açılan Davalar. 48
7.2. Bilirkişi Raporları 49
8. Kaynakça. 50
BÖLÜM - III SOSYAL MEDYA VE BİLİŞİM SUÇLARI
Ceren ÇUBUKÇU veBerrin ATİKER
1. Sosyal Medyave Suç. 54
2. SosyalMedyada Başkasının Adına Sahte Hesap Açmak. 55
Konuyla İlgiliÖrnek Davalar: 59
3. Sosyal MedyaProfilinin Ele Geçirilmesi ve Dolandırıcılık. 63
Konuyla ileİlgili Örnek Davalar: 65
4. Sosyal Medyada Başkasına Hakaret Edilmesi 67
Konuyla İlgili Örnek Davalar: 72
Kaynakça. 78
BÖLÜM IV- ELEKTRONİK TİCARET KAPSAMINDA
BİLİŞİM HUKUKU
Engin MÖNGÜ - Tevfik ÖRKÜN
1. ELEKTRONİKTİCARET HAKKINDA GENEL BİLGİLER.. 81
1.1. Elektronik Ticaretin Tanımı 81
1.2. Elektronik Ticaretin Kapsamıve Araçları 82
1.3. Elektronik TicaretinAvantajları 83
1.4. Elektronik Ticaret Türleri 83
1.5. Türkiye’de E-TicaretinGelişimi 84
2. E-TİCARET veİLGİLİ KANUNLAR.. 85
2.1. MESAFELİ SÖZLEŞMELER.. 85
2.1.1. Mesafeli SözleşmelerYönetmeliği 85
2.1.2.Mesafeli Sözleşme Tarihi 85
2.1.2.1.Avrupa Birliği Mesafeli Sözleşme Direktifi 85
2.1.2.2.Mesafeli Sözleşme Yönetmelikleri Geçmişi (Türk Hukuku) 86
2.1.3. Mesafeli Sözleşme YönetmeliğindeKullanılan Tanımlar. 87
2.1.4. ÖnBilgilendirme. 88
2.1.5.Cayma Hakkı 89
2.2.TÜRK BORÇLAR KANUNU.. 90
2.2.1. Elektronik TicaretteBorçlar Kanunu. 90
2.2.2. Öneri ve Kabul 92
2.2.3.İnternet Üzerinden Yapılan Sözleşmelerin Geçerliliği 93
2.2.4. İnternetÜzerinden Yapılan Sözleşmelerde Öneri veya Kabulün
Geri Alınması 94
2.2.5. İnternetÜzerinden Yapılan Sözleşmelerde Elektronik İmza
Kullanımı 94
2.3. ELEKTRONİK TİCARET KANUNU.. 95
2.3.1. Hizmet SağlayıcınınYükümlülükleri 97
2.3.1.1. Bilgi Verme Yükümlülüğü. 97
2.3.1.2. Sipariş ile ilgiliYükümlülükler. 98
2.3.1.3. Ticari Elektronikİletilere İlişkin Yükümlülükler. 98
2.3.1.3.1. Ticari iletişimeilişkin esaslar. 98
2.3.1.3.2. Ticari elektronik iletigönderme şartı 98
2.3.1.3.3. Ticari Elektronikİletinin içeriği 100
2.3.1.4. İletinin Reddine UymaYükümlülüğü. 100
2.3.1.5. Kişisel VerilerinKorunması Yükümlülüğü. 100
2.3.2. Aracı Hizmet SağlayıcınınYükümlülükleri 101
2.3.2.1. Ticari İleti Gönderimiİçin İzni Alma Yükümlülüğü. 101
2.3.2.2. Kişisel VerilerinKorunması Yükümlülüğü. 101
2.3.3. Cezai Hükümler. 101
2.3.4. Şikayet Yöntemi 102
2.4. ELEKTRONİKTİCARETTE TÜKETİCİNİN KORUNMASI 103
2.4.1. Ayıplı Mallar veTüketicinin Hakları 103
2.4.2. Ayıplı Hizmetler veTüketicinin Hakları 105
2.4.3. Tüketici SözleşmelerindekiHaksız Şartlar. 106
2.4.4. Satıştan Kaçınma. 106
2.4.5. Sipariş Edilmeyen Mal veHizmetler. 107
2.4.6. Uyuşmazlık Durumlarındaİzlenecek Yollar. 107
2.4.7. E-Ticarette Reklamlar. 108
2.5. ELEKTRONİK TİCARET İLE İLGİLİÖRNEK DAVALAR.. 109
KAYNAKÇA.. 113
BÖLÜM V - İNTERNET BANKACILIK HİZMETLERİ VE PAYDAŞLARIN SORUMLULUKLARI
Harun AKSAYA – Kadir Burak OLGUN – MehmetELİBOL
1. İnternetBankacılığı Nedir?. 120
1.1. Türkiye’de Rakamlar İleİnternet Bankacılığı 122
1.1.1. Türkiye’de İnternetBankacılığı Kullanım Oranları 122
1.1.2.İnternet BankacılığındaFinansal İşlemler. 123
1.1.3. Mobil Bankacılık KullanımOranları 124
1.1.4. İllere Göre Dağılım... 125
2. İnternetBankacılığı Hizmetlerinin Türk Hukuk Sistemindeki Yeri 126
2.1. Bankacılık Denetleme veDüzenleme Kurumu (BDDK) 126
3.İnternetBankacılığı Hizmetlerini Denetleyen Kurum ve Kuruluşlar. 133
3.1. Bankacılık Düzenleme veDenetleme Kurumu. 133
4. İnternetBankacılığı Hizmetlerinde Bankaların Sorumlulukları 133
4.1.Bankaların yükümlülük vesorumlulukları 134
4.1.1.Bankaların Sözleşme ÖncesiYükümlülükleri ve Sorumlulukları 134
4.1.2. Sözleşmeden Doğan BilgiVerme ve Aydınlatma Yükümlülüğü. 135
4.1.3. İnternet Bankacılığı Hizmetinin Yürütülmesiİçin Gerekli Tedbirlerin
Alınması 135
4.1.4. Bankanın Sözleşme SonrasıYükümlülükleri 135
4.3. İnternet Bankacılığı Sistemlerinde BankalarınSorumlu Olduğu
Örnekler. 135
5. İnternetBankacılığı Hizmetlerinde Kullanıcıların Sorumlulukları 136
6. KarşılaşılanDurumlar. 137
KAYNAKLAR.. 141
BÖLÜM VI - MOBİL BİLİŞİM SUÇLARI
Cemal AKTÜRK – Tarık TALAN
1.MobilKullanımı ve Mobil Cihazlarda Saldırı Ortamları 145
2. Mobil KötücülYazılımlar. 148
3. İstenmeyenHaberleşme (Sms / MMs/ Çağrı/ E-Mail) 150
3.1. İstenmeyen Reklam Mesajları 151
3.2. İstenmeyen Haberleşme veİlişkili Diğer Suçlar. 153
4. MobilCihazlara Erişim İzni 156
5. Banka veyaKredi Kartlarının Kötüye Kullanılması 158
6. NitelikliHırsızlık. 160
7. NitelikliDolandırıcılık. 161
8. HaberleşmeninGizliliğinin İhlali 162
9. Özel HayatınGizliliğinin İhlali 163
10. BaşkasınınAdına Hat Açma. 164
11. IMEIKopyalama. 165
KAYNAKLAR.. 166
BÖLÜM VII - ONLINE BANKACILIK SUÇLARININ İNCELENMESİ: İSTANBUL ÖRNEĞİ
İsmet YİĞİTBAŞI – Doç. Dr. Fatih GÜRSUL
Giriş. 173
2. Adliye veEmniyet Müdürlüğü’ndeki Veri Toplama Süreci 175
2.1. Sultanahmet Adliyesi 175
2.2. Pendik Adliyesi 176
2.3. Kadıköy Adliyesi 176
2.4. Bakırköy Adliyesi 176
2.5. İstanbulEmniyet Müdürlüğü. 177
3. OnlineBankacılık Suçlarına İlişkin Dosyalarının Dağılımı 177
3.1. OnlineBankacılık Suç Dosyalarının Erişim Yerlerine Göre Dağılımı 177
3.2. OnlineBankacılık Suç Dosyalarındaki Suç Sayıları 179
3.3. OnlineBankacılık Suçlarının İşlenme Şekilleri 180
3.4. OnlineBankacılık Suçlarının Yıllara Göre Dağılımı 180
3.5. OnlineBankacılık Suçlarına Konu Olan Para Miktarı 181
3.6. OnlineBankacılık Suçlarında Yetkisizlik Durumu. 183
3.7. OnlineBankacılık Suçlarına İlişkin Davaların Hazırlık Süreleri 184
3.8. OnlineBankacılık Suçlarında IP Numarası Tespit Durumu. 185
3.9. OnlineBankacılık Suçlarına İlişkin Davaların Durumu. 187
4. OnlineBankacılık Suçlarına İlişkin Kararlı Dava Dosyaları 188
4.1. KararlıDava Dosyalarına ait Sonuçlar. 188
4.2. KararlıDava Dosyalarında Sanıklara Verilen Hapis Cezaları 189
4.3. KararlıDava Dosyalarında Sanıklara Verilen Adli Para Cezaları 189
4.4. KararlıDavaların Süreleri 190
5. Online BankacılıkSuçlarına Müdahil olan Kişilerin Özelliklerine Göre
Dağılımı 190
5.1. SuçaMüdahil Olan Kişilerin Demografik Özellikleri 190
5.2. EmniyetMüdürlüğü’ndeki Dosyalarda Suça Müdahil Olan Kişilerin
Sabıka Durumları 192
5.3. EmniyetMüdürlüğü’ndeki Dosyalarda Suça Müdahil Olan Kişilerin
Soruşturma Sürecindeki Durumları 193
6. MağdurlarınDemografik Özelliklerine İlişkin Dağılım... 193
7. Suça Konuolan TCK’daki Bilişim Suçları Maddeleri 195
8. DavaDosyalarında Beyan Edilen Suç Delilleri 196
9. DosyalardaTespit Edilen Suç Yöntemleri 197
9.1.Adliyelerdeki Dosyalarda Tespit Edilen Suç Yöntemleri 197
9.2. EmniyetMüdürlüğü’ndeki Dosyalarda Tespit Edilen Suç Yöntemleri 198
10. Sonuç veÖneriler. 199
10.1. Sonuçlar. 199
10.2. Öneriler. 202
10.2.1.Araştırma Sonuçlarına Dayalı Öneriler. 202
10.2.2. BenzerAraştırma Yapacak Araştırmacılara Yönelik Öneriler. 204
11. Kaynaklar. 205