Cinsiyet Yasası - Laure Murat

Bir yanda erkek, öte yanda kadın. Peki bir ara tür ya da üçüncü cinsten söz edilebilir mi? Kuramsal olduğu kadar şiirsel bir kavramın icadı tarih boyunca bu soruya bir yanıt vermeye çalışmıştır. Cinsiyet yasası, XIX. yüzyıldan itibaren “yerinden edilmiş”, kategori dışı erillik ve dişillik tanımları geliştirerek bu sorunu enine boyuna irdeleyen zengin bir literatür yarattı. Konunun titiz araştırmacılarından Murat, Balzac döneminin Paris'inde tutulan polis kayıtlarından Belle Époque'un özgür kadınlarına, 1930'lu yıllarda yapılan ve cinsiyet değiştirmeye dönük ilk cerrahi operasyonlardan tarihin büyük seksologlarının temel önemdeki tespit ve önermelerine dek bu zengin arşivi adeta bir detektif gibi tarıyor. Alanında yazılmış nadir bir “söylem arkeolojisi” örneği olarak kabul gören bu yapıt, bir uzmanlık alanına has tartışmalara ışık tuttuğu kadar genç araştırmacıları cesaretlendiren bir kavram çerçevesi ve kaynakça kılavuzluğu da sunuyor.