-İhale yolsuzluğu (ihaleye fesat karıştırma) ve Rüşvet- adlı bu kitabı kaleme almaktan maksadım; son zamanlarda bu tür suçların işlenmesinde artış görülmesi nedeniyle, uzun yıllar Yargıtay Üyesi ve Ceza Dairesi Başkanı olarak uygulamadan elde ettiğim bilgi birikimimi; Yargıtay 5. Ceza Dairesi ve Ceza Genel Kurul kararları ile birlikte ihtiyaç duyan herkesle, bilhassa Hâkim, Savcı ve Avukat hukukçu meslektaşlarımla paylaşabilmek; konu ile ilgili kalıcı bir eser meydana getirebilmek amacıyla hazırlamış bulunuyorum. Yolsuzluk; Hukuksuzluk, açgözlülük, emek sarf etmeden maddi çıkar sağlama, başkalarının hakkını bir şekilde ellerinden alma, kamu kurumuna ve çevresine zarar verme şeklinde oluşan bir olgudur. Bu olgu; ekonomik, sosyal ve kültürel nedenlere dayanır. Netice de toplumun değer yargılarını tahrip eder. Adeta bu hali ile ağacın içini kemiren bir kurt gibidir. İhale yolsuzluğunun kaynağı sonuçta ekonomik nedenlere dayanır. Rüşvet suçu ile ihale yolsuzluğu (İhaleye fesat karıştırma) birbiri ile yakın ilişki içinde olan suçlardır. Zor kullanma, baskı ve şiddet uygulama (tehdit) yönüyle ihaleye fesat karıştırılabildiği gibi; ağırlıklı olarak rüşvet alıp vermek şekli ile bu suç işlenmektedir. Adeta birbiri ile iç içe işlenen ve bu özelikleri nedeniyle bu suçlar kitapta ayrıntılı olarak ele alınmayı gerektirmiştir.
Uzun yıllar Yargıtay 5. Ceza Dairesinin uygulama alanında bulunan ihaleye fesat karıştırma ve rüşvet suçlarının hukuksal zeminde ayrıntılı olarak incelemesi ve izahı yapılırken; doktrinden, kişisel görüşlerden, daire kararları ve Ceza Genel Kurulu kararlarından ve ilgili yasalardan yararlanılmıştır.
-
I. BÖLÜM
-
İHALEYE FESAT KARIŞTIRMA SUÇU
-
MADDE 235 - İhaleye Fesat Karıştırma-1
-
GEREKÇE: -2
-
AÇIKLAMALAR-5
-
I. -GENEL OLARAK-5
-
II. -İHALEYE HAKİM OLAN İLKELER-25
-
1. -Saydamlık İlkesi-25
-
2. -Rekabet İlkesi-27
-
3. -Eşitlik İlkesi-27
-
4. -Güvenilirlik İlkesi-28
-
5. -Gizlilik İlkesi-28
-
6. -Kamuoyu Denetimi İlkesi-29
-
7. -Kaynakların Verimli Kullanılması İlkesi-30
-
III. -KORUNAN HUKUKİ YARAR-31
-
IV. -MADDİ UNSUR-33
-
1. -Fail-33
-
2. -Mağdur-33
-
3. -Suçun Konusu ve İhale Usulleri-36
-
4. -Hareket Sonuç-60
-
a. -İhaleye Katılma Yeterliğine veya Koşullarına Sahip Olan Kişilerin İhaleye ve İhale Sürecindeki İşlemlere Katılmalarını Engellemek-65
-
b. -İhaleye Katılma Yeterliğine veya Koşullarına Sahip Olmayan Kişilerin İhaleye ve İhale Sürecindeki İşlemlere Katılmasını Sağlamak-68
-
c. -Teklif Edilen Malları, Şartnamesinde Belirtilen Niteliklere Sahip Olduğu Halde, Sahip Olmadığından Bahisle Değerlendirme Dışı Bırakmak-72
-
d. -Teklif Edilen Malları, Şartnamesinde Belirtilen Niteliklere Sahip Olmadığı Halde, Sahip Olduğundan Bahisle Değerlendirmeye Almak-74
-
e. -Tekliflerle İlgili Olup da İhale Mevzuatına veya Şartnamelere Göre Gizli Tutulması Gereken Bilgilere Başkalarının Ulaşmasını Sağlamak-75
-
f. -Cebir veya Tehdit Kullanmak Suretiyle ya da Hukuka Aykırı Diğer Davranışlarla, İhaleye Katılma Yeterliliğine veya Koşullarına Sahip Olan Kişilerin İhaleye, İhale Sürecindeki İşlemlere Katılmalarını Engellemek-76
-
g. -İhaleye Katılmak İsteyen veya Katılan Kişilerin İhale Şartlarını ve Özellikle Fiyatı Etkilemek İçin Aralarında Açık veya Gizli Anlaşma Yapmaları-80
-
V. -MANEVİ UNSUR-89
-
VI. -SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİ-90
-
VII. -SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ-95
-
1. -Teşebbüs-95
-
2. -İştirak-101
-
3. -Zincirleme Biçimde İşlenmesi, İçtima ve Kimi Suçlardan Ayrımı-101
-
VIII. YAPTIRIM VE İHALEYE KATILMAKTAN YASAKLAMA-112
-
IX. -KOVUŞTURMA USULÜ, GÖREVLİ MAHKEME-124
-
YARGITAY KARARLARI-126
-
II. BÖLÜM
-
RÜŞVET SUÇU
-
MADDE 252- Rüşvet Suçu-301
-
AÇIKLAMALAR-308
-
6352 SAYILI KANUNLA DEĞİŞİK RÜŞVET SUÇU-308
-
Madde 254- Etkin Pişmanlık-315
-
6352 SAYILI KANUNLA YAPILAN DEĞİŞİKLİK ÖNCESİ RÜŞVET SUÇU-318
-
Madde 252- Rüşvet Suçu-318
-
GEREKÇE-319
-
AÇIKLAMALAR-324
-
I. -GENEL OLARAK-324
-
II. -KORUNAN HUKUKİ YARAR-340
-
III. -MADDİ UNSUR-342
-
1. -Fail-342
-
a. -Rüşvet Alma Suçunda Fail-342
-
b. -Rüşvet Verme Suçunda Fail-350
-
2. -Mağdur-350
-
3. -Suçun Konusu-354
-
4. -Hareket Sonuç-355
-
A. -Genel Olarak-355
-
a. -Rüşvet Anlaşması-356
-
b. -Yarar Sağlama-369
-
B. -Hareket-373
-
5. -Rüşvet Alma-373
-
a. -1. ve 3. Fıkralar Kapsamında Rüşvet Alma Suçu-373
-
b. -4. Fıkra Kapsamında Rüşvet Alma Suçu-379
-
6. -Rüşvet Verme-382
-
a. -1. ve 3. Fıkralarda Düzenlenen Rüşvet Verme Suçu-382
-
b. -2. Fıkrada Düzenlenen Rüşvet Verme Suçu-385
-
c. -4. Fıkrada Düzenlenen Rüşvet Verme Suçu-385
-
d. -5. Fıkrada Düzenlenen Rüşvet Verme Suçu-385
-
IV. -MANEVİ UNSUR-388
-
V. -SUÇUN NİTELİKLİ UNSURLARI-389
-
1. -Ağırlaştırıcı Nedenler-391
-
2. -Hafifletici Nedenler-396
-
3. -Etkin Pişmanlık-396
-
a. -Rüşvet Alan Bakımından-400
-
b. -Rüşvet Veren Bakımından-401
-
c. -İştirak Eden Diğer Kişiler Bakımından-401
-
VI. -SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ-402
-
1. -Teşebbüs-402
-
a. -Rüşvet Almaya Teşebbüs-406
-
b. -Rüşvet Vermeye Teşebbüs-410
-
2. -İştirak-411
-
3. -Zincirleme Biçimde İşlenmesi, İçtima ve Kimi Suçlardan Ayrımı-412
-
VII. -KOVUŞTURMA USULÜ VE GÖREVLİ MAHKEME-424
-
YARGITAY KARARLARI-425
-
III. BÖLÜM
-
EKLER
-
EK: 1 DEVLET İHALE KANUNU-669
-
EK: 2 KAMU İHALE KANUNU-705
-
EK: 3 KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİ KANUNU-783
-
KAYNAKÇA-805