Yitik Paradigma: İnsan Doğası - Edgar Morin

 

İlk baskısı 1973 yılında yayımlanan bu çalışma, antropoloji, biyoloji, sosyoloji, kültür tarihi gibi çok farklı disiplinler arasında dolaşarak  “insan-hayvan ve doğa-kültür zıtlığı” paradigmalarını altüst etmiş bir kült kitap olma özelliğini hâlâ koruyor.

Doğa ile kültürü birbirinden ayırmaktan artık vazgeçmek gerektiğini, kültürün anahtarının bizim doğamızda, doğamızın anahtarının da kültürde bulunduğunu söyleyen Morin’e göre, biyolojik evrim ve kültürel evrim, bütünsel insanlaşma olgusunun karşılıklı ilişki içinde olan ve birbiri içinden geçen iki boyutudur. İnsanlaşma, sadece biyolojik ya da tinsel bir evrim değil, genetik, ekolojik, beyinsel, toplumsal ve kültürel eklemlenmelerin sonucu karmaşık ve çokboyutlu bir bünye oluşumu, bir morfogenezdir. Yitik Paradigma: İnsan Doğası, terimin en geniş anlamıyla insan, toplum ve doğa üzerine düşünmek isteyenler için çok önemli bir başvuru ve esin kaynağı olmaya devam ediyor.

Edgar Morin (1921), farklı akademik disiplinlerin kesişme alanlarında çalışan, hatta aradaki sınırları reddeden disiplinlerarası tavrıyla çığır açmış bir düşünürdür. Fransa’da CNRS’te (Bilimsel Araştırmalar Ulusal Merkezi) onursal araştırma müdürlüğü görevini sürdüren Morin, UNESCO’ya bağlı Avrupa Kültür Ajansı’nın yanı sıra, Karmaşık Düşünce Derneği’nin (APC) başkanlığını sürdürmektedir. Yayınlanmış çok sayıdaki eserinden bazıları: L’Homme et la Mort (1951), L’Autocritique (1959), La Méthode, 6 cilt (1977-2004), Vers l’abî me (2007), Pour et contre Marx (2010).