Yıldız Adları Sözlüğü - Mustafa Pultar

 

Denizde olsun karada olsun, geceleri gökküreye baktığımızda, orada yalnız gökbilimin konusu olan bir olgu değil de, insanlığın geçmişini, hayallerini, korkularını, destanlarını içeren kültürel bir varlık görüyorsak, o âlemin içine dalıp seyretmenin keyfine varabilmek istiyorsak, yıldız adlarının manaları ve kökenleri hakkında da bilgi sahibi olmalıyız.

Bu sözlük, yıldız adlarını biraz daha anlaşılır kılmak isterken, atalarımızın kullandıkları “dü-peyker”, “pervîn”, kâse-i şikeste”, “şada” gibi, sesindeki ahengiyle güzel, anlamındaki zarâfetle güzel sözcüklerin yitip gitmelerine de gönlü elvermeyen denizcilik sevdalısı Prof. Dr. Mustafa Pultar’ın uzun emeklerinin ürünüdür.

Yıldız Adları Sözlüğü, ne bir gökbilim kitabı ne bir dilbilim araştırması ne de bir yıldız kataloğudur. Ama yıldız adlarının Doğu’dan Batı’ya, mitolojiden gökbilime yaşadıkları serüvenlerin, Arapça, Farsça, Osmanlıca, Latince, Yunanca gibi çeşitli diller arasında çıktıkları, son durağı Türkçe olan çokyönlü yolculuğun izlerinin de yansıdığı bir kılavuzdur.

Bu kılavuz geceleri gökküreye baktığında gördüğü kültür âlemine bir köşesinden dalmak, biraz daha ilgi duyup bilgi edinmek isteyenlere yol gösterecektir.

Prof. Dr. Mustafa Pultar, ODTÜ ve Bilkent Üniversitesi’nin emekli öğretim üyelerindendir. Süleyman Nutkî’nin Kamûs-ı Bahrî (1917), Ahmet Rasim Barkınay’ın Adalar Denizi Kılavuzu (1926) gibi önemli Osmanlı denizcilik kaynaklarının çevrimyazılarını yapmıştır. Denizcilik kültürümüzün farklı yönleriyle ilgili yazıları Yelken Dünyası’nda ve çeşitli dergilerde yayımlanmaktadır.