Yeni Zamanlar Felsefesi - Hilmi Ziya Ülken

 

(1901-1974) İstanbul’da doğdu. Mülkiye’den mezun oldu, 1924-33 arasında çeşitli kentlerin liselerinde tarih, coğrafya, psikoloji ve sosyoloji öğretmenliği yaptı. 1933’teki Üniversite Reformu ile İstanbul Üniversitesi’nde görevlendirildi. 1940’ta felsefe profesörü oldu. Sosyoloji Bölümü’nün kurulmasını ve kurumsallaşmasını sağladı.1944-48 yıllarında İTÜ’nün daveti üzerine sanat tarihi dersleri verdi. Çalışmalarını uluslararası platformda da sürdürdü. UNESCO Üyeliği’nin ardından ISA’nın (Uluslararası Sosyoloji Derneği) kurucu üyesi, sonra da başkan yardımcısı oldu ve 1953’te 15. Uluslararası Sosyoloji Kongresi’nin İstanbul’da düzenlenmesini sağladı.
Genç yaşında başladığı, sosyolojiden felsefeye, tarihten edebiyata ve sanata uzanan çeşitli alanları bütünleştiren yayın faaliyetini vefatına dek kesintisiz sürdürdü. Kültür ve düşünce dünyamızdaki etkisi, ünlü felsefeci Hans Reichenbach’a “Bu adam beyin oburluğuna tutulmuş” dedirtecek denli etkindir.

Hilmi Ziya Ülken’in 1962-63 yılı “ders notları”nın bir araya getirilmesiyle oluşan Yeni Zamanlar Felsefesi Avrupa felsefesinin Rönesans’tan başlayarak Kant’a kadar geçirdiği evrimi “buradan bir gözle” inceliyor. İlk defa yayımlanan bu eserde Ülken, Rönesans döneminin genel karakterini ve öncülerini kısaca değerlendirdikten sonra, dünya algısını kökten dönüşüme uğratan Copernicus ve Giordano Bruno’dan modern felsefenin temel taşları Spinoza, Leibniz ve Kant’a kadar “yeni çağ”ın filozoflarını özgün bir bakışla ele alıyor.
Ülken’in Seçme Eserleri kapsamında yayınladığımız diğer eserleri: Ziya Gökalp, Millet ve Tarih Şuuru, Felsefeye Giriş I-II , Aşk Ahlâkı,
Uyanış Devirlerinde Tercümenin Rolü, Yarım Adam ve Posta Yolu.