İsmail Hakkı Birler’in Anılarında CHP’li Yıllar 1946-1992 - Ersel Ergüz

 

İsmail Hakkı Birler’in Anılarında CHP’li Yıllar 1946-1992

Anayasa değişiklikleri, partiler arası uzlaşma uğraşları, muhtıralar, cumhurbaşkanlığı seçimi krizleri, parti içi muhalefet ve hizipler, Kıbrıs sorunu, üniversite özerkliği, lider değişiklikleri…

Bunlar güncel politikadan değil, İsmail Hakkı Birler’in 46 yıllık siyaset hayatını kayda geçtiği anılarından kimi başlıklar.

Suşehri’nden İstanbul’a ve Ankara’ya uzanan bir eğitim hayatının ardından, hukuk eğitimi almış bir siyasetçi olarak sivrilen bir gencin mücadele verdiği alanlardan bazıları.

CHP’li Yıllar, Ecevit’in İnönü’nün koltuğunu devralarak ve “ortanın solu” siyasetini CHP’ye hâkim kılarak açtığı yeni dönemin ön plana çıkmamış baş aktörlerinden birinin yakın tarihimize düştüğü hacimli bir not:

1946’da siyasete başlayan, 27 Mayıs’ın gölgesinde parti yönetimine katılan, 12 Mart döneminde mücadelesini TBMM’de sürdüren, Kıbrıs Harekâtı’nı saniyesi saniyesine yaşayan, 12 Eylül’den önce siyasetten çekilse de, sonrasında SODEP’in kurulması için ön saflarda çalışan, tecrübeli bir politikacının akademik çalışma titizliğinde sunulan notu…

İsmail Hakkı Birler (1927-2009) Sivas’ın Suşehri ilçesinde doğdu. İlkokulu Suşehri’nde, ortaokulu fiebinkarahisar’da, liseyi İstanbul’da Haydarpaşa Lisesi’nde tamamladı. Ankara Hukuk Fakültesi’nde okuduğu yıllarda öğrenci derneğinde aktif görevler üstlendi, son sınıfta dernek başkanı oldu. Aynı dönemde CHP’nin gençlik koluna katıldı ve yayıncılık yaptı. Sekiz yıllık mecburi hizmeti boyunca Erzincan, Tercan, Kiğı ve Tokat’ta savcılık yaptı. Tokat’ta hem evlendi, hem de aktif politikaya atıldı. 1961’de CHP il yönetimine katıldı, 1965’te Tokat il başkanı oldu. CHP’nin “ortanın solu” politikasını benimsemesi ve Ecevit’in genel sekreterliğe seçilme sürecinde etkin rol aldı. 1969’da ve 1973’te milletvekili seçildi. 12 Mart Muhtırası, CHP-MSP koalisyonu, Kıbrıs Harekâtı gibi buhranlı dönemlerde krizleri çözen ekiplerdeydi. 1977 seçimlerinde aday olmadı. 1978’de Türkiye İş Bankası’nın yönetim kuruluna katıldı ve yönetim kurulu başkanlığına seçildi. 1979’da CHP yönetiminden ayrıldı. 12 Eylül’den sonra SODEP’in kuruluşunda ön saflardaydı. CHP’nin 1992’den sonra yeniden açılmasının hemen ardından aktif siyaseti bıraktı. Anılarının derlemesi tamamlandıktan kısa süre sonra İstanbul’da vefat etti.