Başkent Gölgesinde İstanbul - Ahmet İsvan

 

Yıl 1973… Nüfusu 15 yılda dörde katlanmış, gecekondu mahalleleriyle hızla genişleyen, kent içindeki sanayi tesisleriyle boğulan bir şehir… Ve bu durumla mücadeleye elverişsiz yasalar, vesayetçi bir yerel yönetim anlayışı…

Ahmet İsvan 1973 yerel seçimlerinde, CHP’ye Ortanın Solu ile yeni bir soluk getiren Bülent Ecevit’in rüzgârının da katkısıyla, böyle bir İstanbul’a belediye başkanı olur.

CHP iktidarına rağmen, ne yerel yönetimler için gerekli yapısal reformlar, ne başka kalıcı çözümler hayata geçer. 1975-77’de iktidarda olan Milliyetçi Cephe ise, belediyelerin Ankara’ya mali ve idari bağımlılığını kullanarak, muhalefetin elindeki İstanbul’u adeta cezalandırır.

Yine de pek çok çözüm üretilir:
Belediye borçları ödenir, mülkleri kamuoyuna açıklanır, haksız işgaller giderilir, ucuz ekmek için Halk Ekmek devreye girer, yapılamayan metro yerine tercihli otobüs yolu hayata geçirilir, İstanbul Avrupa kültür mirası alanı olarak kabul edilir…

Ahmet İsvan (1923) İstanbul’da doğdu. İlkokulu İstanbul’da, ortaokulu babasının Sümerbank’ta müdür olarak çalıştığı Ankara’da okudu. Lise öğrenimini gördüğü Robert Kolej, hayatındaki dönüm noktalarını belirledi: Eşi Reha ile burada tanıştı, fen laboratuvarlarında biyolojiyi keşfederek tarım okumaya karar verdi, gelecekteki siyasi kariyeri sınıf arkadaşlarından Bülent Ecevit ile bir süre kesişti. Tarım eğitimini Kaliforniya Üniversitesi’nde meyvecilik dalında yaptı. Ülkeye dönünce evlendi, ailesinin ve aile dostlarının desteğiyle Yalova’nın Taşköprü köyünde bir çiftlik arazisi satın aldı. Tarım eğitimini Ankara Ziraat Fakültesi’nde gören eşiyle 1950’de Taşköprü’ye yerleşerek çiftliklerini işletmeye başladılar. Siyasi kariyerine CHP Yalova ilçe örgütünde başladı, 1973-1977 arasında İstanbul belediye başkanlığı görevini yürüttü. 1980 sonrasında tutuklanarak yargılandı, hakkındaki tüm suçlamalardan beraat etti. Bir süre daha çiftliğinin işleriyle uğraştıktan sonra, çocuklarının önerisiyle kendini emekliye ayırdı. 2002’de Başkent Gölgesinde İstanbul’u kaleme aldı. 1950’den beri oturduğu Taşköprü’deki, bilimsel araştırmalara da konu olan çiftliğinin öyküsünü 2009’da yazdığı Köprüler Gelip Geçmeye kitabında anlattı.